نرگس محمدی: اگر دادگاه غیرعلنی باشد از خودم دفاع نخواهم کرد

نرگس محمدى فعال حقوق بشر و نايب رئيس كانون مدافعان حقوق بشر بار ديگر به دادگاه فراخوانده شده است. فهرست بلندى از اتهامهاى رنگارنگ روبه روى اوست. اگر تا ديروز جانعه مدنى پايگاه دشمن خيالى خوانده مى شد و فعالان مدنى بايد به تصورات بازجو و قاضى برای این نقش خیالی پاسخ مى گفتند، امروز خود فعاليت در جامعه مدنى بدون هيچ پيش فرضى، يك اتهام محسوب مى شود.

با نرگس از دادگاه جديد و اتهام هاى اخيرش گفت و گو كرده ام. او روشن، بى پرده و شجاعانه حرف مى زند. صفاتى كه در روزگار هراس ها و مصلحت انديشى ها و محافظه كارى ها، پديده نادرى است.

خانم محمدى در خبرها آمده كه شما دوباره احضار شديد. اين احضاريه از كجاست؟ و علت آن چيست؟

بعد از ملاقات با خانم اشتون ( در اسفندماه سال ٩٢) پرونده ای برای من در دادسرای مستقر در اوین باز شد که بازجویی های متعددی داشتم و دو بار هم به موجب این پرونده برایم قرار ممنوع الخروجی اعلام شد تا اینکه برای ١٣ اردیبهشت برای محاکمه به شعبه ١٥ به ریاست آقای صلواتی احضار شدم.

آيا اتهامتان در اين پرونده مشخص است؟

بله، اتهاماتى كه به من تفهيم شده در این پرونده، اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی ایران و تاسیس لگام (لغو اعدام)( البته در پرونده عنوان شده “گروهک غیر قانونی و ضد امنیتی”) است.
از جمله دلایل اتهام که در مرحله تفهیم اتهام توسط بازپرس شعبه ٢ دادسرا عنوان شد و بازجویی هایی نیز در این رابطه داشتم ابتدا ملاقات با خانم اشتون طبق گزارش نهاد امنیتی بود مبنى براينکه [موضع] متهم در این ملاقات آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی و رفع حصر آقایان کروبی و موسوی و خانم رهنورد و تحقق جامعه مدنی در ایران بوده. همچنین فعالیت های من در کانون مدافعان حقوق بشر که ریاست آن برعهده خانم شیرین عبادی است. مطرح شده بود که متهم این کانون را احیا کرده و اشاره به جزءجزء فعالیت های کانون شده بود.

فعالیت من در لگام برای مخالفت با اعدام نیز از جمله اتهامات مطرح شده بود، به اين صورت که «متهم چون با اعدام مخالف است و قصاص از آیات صریح قران و فرامین اسلام است لذا متهم با فرامین الهی مخالف است.»

وقتی قاچاق چیان مواد مخدر محکوم به مرگ می شوند و از طرفی يكى از مسولان رده بالای نظام از پول های کثیف و آلوده به این قبیل جرایم می گوید که حتی وارد هزینه های انتخاباتی شده راه حل اعدام بيش از راه حلی کور نیست.

اتهام ديگرى كه وارد شده مربوط به حضور من در تجمع برادران و خواهران کرد سنی در مقابل زندان قزل حصار است. اما با اين رويكرد كه اين عمل “به عنوان حمایت از القاعده” ذکر شده، یا مصاحبه من با رادیو فردا در اعتراض به غیر قانونی بودن اعدام آقای غلام رضا خسروی هم “حمایت متهم از منافقین” ذکر شده بود.

فعالیت من در تاسیس کانون شهروندی زنان و برگزاری نشست آلودگی هوا توسط این نهاد مدنی و برگزاری نشست بزرگداشت 8 مارس و اهداى کادوهایی به خانواده زندانیان سیاسی و عقیدتی یا شرکت در نشست بررسی منشور حقوق شهروندی یا شرکت در تجمع فعالان مدنی در اعتراض به اسیدپاشی علیه زنان در اصفهان از سایر موارد به عنوان دلیل اتهامات بود.

حتی نامه ای که من به برای اقای کروبی نوشته بودم یا در نشست همگرایی زنان اسم بانوی سبز ایران خانم رهنورد را ذکر کرده بودم به عنوان دلایل اتهامات ذکر شده بود.

يعنى در اتهام عنوان شد كه شما به دليل فعاليت در جامعه مدنى متهم شده ايد؟

بله، چیزی که خیلی مهم بود این بود که در این پرونده من متهم شدم به عنوان كسي که به دنبال تحقق جامعه مدنی است و حتی سخنرانی ها و مصاحبه های من را دقیق آورده بودند. به طورى که من در پاسخ، دلایل توجه به تحقق جامعه مدنی را ذکر کردم و البته تاسیس نهادهای مدنی و فعالیت در آنها هم به عنوان عملکرد من در این رابطه عنوان شده بود.

برخورد شما با اين اتهامها چيست و چه پاسخى براى آن داريد؟

من این اتهامات را بی اساس می دانم و هیچکدام را قبول ندارم. همه فعالیت های من قانونی و بر اساس قوانین و مقررات نظام و تعهدات نظام در عرصه بین المللی بوده است.

مثلا من متهم به تاسیس کمیته اعدام بس کودکان زیر ١٨ سال شدم که سال 88 در کانون مدافعان پی ریزی شد. اعدام نوجوانان یکی از چالش های نظام در عرصه بین المللی و مهمتر از همه نزد افکار عمومی جهانیان است که من هم با آن مخالف هستم و از طرق مدنی و مسالمت آمیز به دنبال توقف این نوع اعدام ها هستیم.

آمار روزافزون اعدام نه تنها چاره ای برای کنترل این قبیل جرایم نبوده بلکه خود باعث آسیب های اجتماعی دردناکی شده که باید مسئولانه با این قضیه برخورد کرد و پافشاری بر اعدام مشکلی را حل نخواهد کرد.

وقتی قاچاق چیان مواد مخدر محکوم به مرگ می شوند و از طرفی يكى از مسولان رده بالای نظام از پول های کثیف و آلوده به این قبیل جرایم می گوید که حتی وارد هزینه های انتخاباتی شده راه حل اعدام بيش از راه حلی کور نیست.

در این پرونده من متهم شدم به عنوان كسي که به دنبال تحقق جامعه مدنی است و حتی سخنرانی ها و مصاحبه های من را دقیق آورده بودند. به طورى که من در پاسخ، دلایل توجه به تحقق جامعه مدنی را ذکر کردم.

یا مثلا الودگی هوا زاییده تفکری ناکارامد و دروغ پرداز بوده که ابتلا به سرطان یکی از آسیب های ان است آن وقت به جای محاکمه عاملان این جنایت ها معترضان را محاکمه می کنند. چنانچه در مورد اسیدپاشى به زنان در اصفهان هیچ برخوردی ندیدیم، و در عوض فعالان مدنی معترض سر از زندان و محاکم در آورده اند. طبیعی است که نه من بلکه هیچ آدم عاقل و بیطرفی این اتهامات را قبول نخواهد کرد.

و از همین روی و با توجه به اینکه تمام دلایل اتهامات من و عملکرد روشن و شفاف و علنی من در رسانه ها و افکارعمومی عنوان شده که مردم از آن مطلع هستند من هم از دادگاه تقاضا دارم دادگاه من علنی باشد تا افکار عمومی هم در جریان محاکمه و دفاعیات ما قرار بگیرند.

آيا با درخواست شما موافقت شده؟

هنوز نمى دانم. اما به هرحال اگر دادگاه علنی نباشد حاضر به دفاع از خود نخواهم شد و در دادگاه غیرعلنی هیچ دفاعی نخواهم داشت.

بسيارى از فعالان اجتماعى، در دولت فعلى اميد به باز شدن فضايى براى جامعه مدنى داشتند، از جمله خود شما، با توجه به برخوردى كه با جامعه مدنى و فعالان مى شود، چه انتظارى از دولت داريد؟

آقاى روحانی بارها مردم را به فعالیت در نهادهای مدنی و تحقق جامعه مدنی دعوت نموده اند و البته با توجه به سرکوب شدید فعالان مدنی و تداوم رویکرد امنیتی نهادهای امنیتی زیر مجموعه دولت و خارج از حیطه کنترل دولت فعالیت چشمگیری در این حوزه صورت نگرفته و البته دولت هم برنامه ای جدی ارایه نکرده و رویکرد و عملکرد دولت در این زمینه جای انتقاد دارد. ولی تحقق جامعه مدنی مطالبه جدی ما و فعالان مدنی و اقشار مختلف مردم از جمله معلمان کارگران روزنامه نگاران و سایر اقشار است و این قبیل اقدامات امنیتی وقضایی برای فشار بر جامعه مدنی و ایجاد ترس و یاس نیز موفق نخواهد شد و من به آینده جامعه بسیار امیدوارم. مردم ایران نه به یکباره و فوری، اما گام به گام و مسالمت آمیز و مداراگرانه خواسته های خود را چه در عرصه بین المللی و چه در عرصه داخلی پیش خواهند برد.